در زندگی روزمره ممکن است شرایطی پیش بیاید که فرد نتواند خودش شخصاً به انجام برخی امور بپردازد؛ از سفرهای خارج از کشور گرفته تا مشکلات جسمی یا مشغله زیاد. در چنین مواقعی استفاده از وکالت شخصی می‌تواند راه‌حل مناسبی باشد. این نوع وکالت به دیگران این اجازه را می‌دهد که به‌جای ما امور مشخصی را انجام دهند؛ مانند پرداخت قبض، مراجعه به ادارات، فروش خودرو، یا حتی ثبت‌نام فرزند در مدرسه.
در این مقاله به‌طور جامع با مفهوم وکالت شخصی، کاربردها، شرایط، نحوه تنظیم وکالت‌نامه، مزایا و معایب آن آشنا می‌شوید. همچنین تفاوت آن با سایر انواع وکالت بررسی می‌شود.
—
وکالت شخصی چیست؟
وکالت شخصی نوعی از وکالت مدنی است که در آن فردی به شخص دیگری اجازه می‌دهد تا به نمایندگی از او امور شخصی یا اداری خاصی را انجام دهد. این امور ممکن است شامل کارهای اداری، مالی، بانکی، تحصیلی، ملکی، درمانی و… باشند، اما ماهیت آن‌ها غیرقضایی و غیرتجاری است.
به بیان ساده‌تر، هر کاری که خود فرد می‌توانست شخصاً انجام دهد، از طریق وکالت‌نامه شخصی به فرد دیگری واگذار می‌شود.
—
تفاوت وکالت شخصی با سایر انواع وکالت
وکالت شخصی زیرمجموعه‌ای از وکالت مدنی است، اما با موضوعات مشخص‌تر و ساده‌تر. در جدول زیر، تفاوت آن را با وکالت قضایی و تجاری مشاهده می‌کنید:
—
موارد کاربرد وکالت شخصی
پیگیری امور اداری در ادارات دولتی یا بانک‌ها
گرفتن مدارک تحصیلی از دانشگاه یا مدرسه
فروش یا انتقال مالکیت خودرو
ثبت‌نام فرزند در مدرسه
پرداخت قبوض یا تسویه‌حساب‌های مالی
دریافت مدارک پزشکی یا رسیدگی به امور درمانی
حضور در جلسات به‌جای موکل
—
نحوه تنظیم وکالت‌نامه شخصی
وکالت‌نامه شخصی می‌تواند به دو صورت تنظیم شود:
۱. وکالت‌نامه رسمی
این نوع وکالت در دفترخانه اسناد رسمی تنظیم می‌شود. دارای اعتبار بالایی در مراجع رسمی است و معمولاً برای امور بانکی، ملکی یا مهم استفاده می‌شود. اطلاعات کامل موکل، وکیل، موضوع وکالت و مدت‌زمان در آن ذکر می‌شود.
۲. وکالت‌نامه عادی (دستی)
در مواقعی که نیاز فوری یا کم‌اهمیت وجود دارد، وکالت‌نامه به‌صورت عادی (دست‌نویس) بین دو طرف تنظیم می‌شود. هرچند ممکن است در برخی سازمان‌ها معتبر نباشد، اما در موارد ساده مانند دریافت مدارک یا خرید روزمره کاربرد دارد.
—
شرایط صحت وکالت شخصی
برای اینکه وکالت شخصی معتبر باشد، باید شرایط زیر رعایت شود:
رضایت کامل طرفین
اهلیت قانونی هر دو طرف (بلوغ، عقل، اختیار)
موضوع وکالت باید قانونی و مشروع باشد
مشخص بودن حدود اختیارات وکیل
ذکر مدت‌زمان در صورت نیاز
—
مزایای وکالت شخصی
1. صرفه‌جویی در زمان و هزینه
دیگر نیازی نیست شخصاً در همه مکان‌ها حضور داشته باشید.
2. استفاده از تجربه وکیل
اگر وکیل آشنا به امور باشد، کارها سریع‌تر و با دقت بیشتری انجام می‌شود.
3. انعطاف‌پذیری بالا
قابل تنظیم برای موضوعات مختلف و در بازه‌های زمانی متفاوت.
4. امکان تنظیم وکالت بلاعزل یا مدت‌دار
بر اساس نیاز می‌توانید نوع وکالت را مشخص کنید